GA ZITTEN EN STERF!

Uit TWO WORLDS 30 maart 1888

  Het kwaad dat wij lachend en zonder een spoor van respect hebben gedaan aan andere culturen is met geen pen te beschrijven.

Boeken en tijdschriften uit de 19de eeuw geven daar terloops veel voorbeelden van, voorbeelden die meer zeggen dan een beschouwing achteraf door een hoofdschuddende historicus.

Juist de dingen die door de betrokkenen in die tijd werden geschreven laten zien hoe achteloos men met 'darkies' omging, zonder een moment op het idee te komen dat die darkies misschien wel eens meer in hun koppie konden hebben dan hun bananenrokje deed vermoeden. 

Hawaii heeft een rijke cultuur, die grotendeels naar de verdoemenis is geholpen door buitenlandse inmenging. Maar Max Freedom Long, iemand die een jarenlange studie maakte van de Hawaiiaanse Kahuna magie en daar verschillende boeken over schreef, heeft aangetoond dat de diepe verbondenheid van de Polynesiërs met hun tradities en hun unieke eilandenrijk een geestelijke cultuur heeft voortgebracht waar de arrogante missionarissen  van toen geen vermoeden van hadden.

Bovenstaand verhaal vertelt over een gewoonte 'in de vroege dagen van Hawaiiaanse wildheid' : als men om wat voor reden dan ook genoeg had van het leven, ging men zitten, en wilde zich dood. Binnen een of twee etmalen was die wens vervuld. Dat mogen de missionarissen een uiting van primitiviteit hebben gevonden, maar in werkelijkheid is zo'n totale beheersing van lichaam en geest verre van primitief. Je zou dat eerder bij de Yogi's van India zoeken, of bij monniken in Tibet of Japan. 

De onderhavige missionaris deed er natuurlijk alles aan om 'de fouten in hun denkwijze aan te tonen en een halt toe te roepen aan deze manier van levensbeëindiging.

Dan wordt het verhaal verplaatst naar een marinelolbroek die met een vriend flaneert ergens op Oahu, het meest dichtbevolkte eiland van Hawaii. De captain kent wat van de inheemse taal, en raakt in gesprek met enkele 'darkies' over de dood. Wetend van hun grote liefde voor een begrafenisspektakel doet hij een voorstel: een van de mannen zal zorgen dat hij binnen drie dagen dood is. De Captain zal dan een groots uitvaartfeest financieren voor maar liefst $ 150.- . Natuurlijk bedoelt die man het als een grap, maar zo niet de Hawaiiaan. Die komt de volgende dag met een geschreven overeenkomst: of de captain maar wil tekenen. Dat doet hij. 

In drie dagen is de man dood.

Post mortem geen oorzaak te vinden. De captain krijgt op z'n lazer maar wordt niet gestraft, uiteraard.

Maar de verwanten van de dode man eisen het geld op om dat aan de uitvaart te kunnen besteden.

"They insisted", zegt de tekst. Het werd ze niet zomaar gegund.

Want een grap uithalen ten koste van een Darkie was dolle pret, maar het moest geen geld kosten.